"Πολύ συχνά ακούμε και στο ερασιτεχνικό αλλά και στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο να χαρακτηρίζονται νεαροί ποδοσφαιριστές 16 έως και 20 ακόμη ετών ως ταλέντα χωρίς οι περισσότεροι να γνωρίζουν τον ορισμό της έννοιας ταλέντο".
Τι είναι πραγματικά ποδοσφαιρικό ταλέντο και ποια τα κριτήρια επιλογής του;
Ποδοσφαιρικό ταλέντο μπορεί να χαρακτηριστεί το παιδί, που διαθέτει ιδιαίτερες ικανότητες φυσικές (ταχύτητα), ψυχικές(προσωπικότητα) και νοητικές(εξυπνάδα), τις οποίες αφού βελτιώσει στις διάφορες φάσεις ανάπτυξης του, θα του δώσουν τη δυνατότητα να πετύχει απόδοση υψηλού επιπέδου στο ποδόσφαιρο.
Τα αντικειμενικά κριτήρια επιλογής των ταλέντων, σύμφωνα με τη φιλοσοφία της Ελληνικής ποδοσφαιρικής σχολής, που καθορίζουν και το στυλ παιχνιδιού είναι κατά προτεραιότητα τα εξής: Τεχνική (technique) – Ταχύτητα (speed) – Ευφυία (intellingence) – Προσωπικότητα (personality)
Για παράδειγμα τα ίδια χαρακτηριστικά στοιχεία αλλά με διαφορετική σειρά καθορίζουν το στυλ παιχνιδιού άλλων χωρών:
Tεχνική-Ευφυία-Προσωπικότητα-Ταχύτητα (TIPS- Ολλανδική σχολή) και: Tαχύτητα-Προσωπικότητα-Ευφυία-Τεχνική (SPIT- Αγγλική σχολή).
Η ευφυία , η προσωπικότητα και η ταχύτητα σε όλες τις μορφές (σκέψης, ενέργειας, αντίδρασης κτλ) είναι πολύ σημαντικά κριτήρια επειδή αυτά τα στοιχεία είναι πολύ δύσκολο να επηρεαστούν από την διαδικασία εκπαίδευσης.
Έτσι το μόνο επίκτητο στοιχείο του ταλέντου είναι η τεχνική, η οποία διδάσκεται-εκπαιδεύεται και προπονείται στις διάφορες φάσεις ανάπτυξής του.
Χρόνος επιλογής ποδοσφαιρικού ταλέντου
Η πρώτη επιλογή των ταλέντων πρέπει να γίνεται στην ηλικία 10 έως 12 ετών (χρυσή ηλικία), ώστε να πραγματοποιείται έγκαιρα η εξειδικευμένη προπόνηση και αξιοποίηση τους.
Ο σωστός χρόνος έναρξης της ειδικής- για την ηλικία του παιδιού- προπόνησης, η συνεχής και συστηματική προπόνηση και οι ιδανικές προϋποθέσεις (γήπεδα, μέσα κ.α.) καθορίζουν σημαντικά την εξέλιξη του ταλέντου.
Είναι πολύ σημαντικό εδώ να σημειώθεί ότι η επιλογή των ταλέντων δεν πρέπει να γίνεται με βάση τις προσωρινές σωματικές ικανότητες, αλλά με βάση την αγωνιστική συμπεριφορά .
Ο Μέσι για παράδειγμα σε ηλικία 10 ετών είχε ύψος μόλις 1,11μ. Ωστόσο, το στοιχείο αυτό δεν εμπόδισε τους έμπειρους προπονητές της Νιούελς Ολντ Μπόις να διακρίνουν το γνήσιο ταλέντο του. Είναι δηλαδή, μεγάλο λάθος να ξεχωρίζουμε το ταλέντο βάσει των σωματομετρικών χαρακτηριστικών.
Εφόσον επιλεγεί το ταλέντο με βάση τα παραπάνω αντικειμενικά κριτήρια και στον κατάλληλο χρόνο, δηλαδή μεταξύ 10- 12 ετών, αρχίζει η διαδικασία εκπαίδευσής του, η οποία πρέπει να αξιολογείται δύο φορές το χρόνο από τους υπεύθυνους προπονητές.
Κατά την ανάπτυξη του και σε τακτά διαστήματα πρέπει να ελέγχεται και να αξιολογείται η βελτίωση των διαφόρων παραγόντων της απόδοσης, σε σχέση με τη φάση ανάπτυξης.
Οι άμεσοι παράγοντες είναι οι: Νευρομυική συναρμογή, η τεχνική και φυσική κατάσταση και η τακτική.
Οι έμμεσοι παράγοντες είναι οι εξής: Ψυχικοί, γνωστικοί, κοινωνικοί, σωματικοί.
Η αξιολόγηση γίνεται πάντα σε συνάρτηση με τη φάση ανάπτυξης, λαμβάνοντας υπόψη τους γενικούς στόχους της προπόνησης και ολοκληρώνεται στο τέλος του 17ου έτους (έναρξη φάσης πρωταθλητισμού).
Στην ηλικία των 10- 12 ετών πραγματοποιείται εξάσκηση με ακρίβεια, των βασικών στοιχείων τεχνικής και βελτίωση των συναρμοστικών ικανοτήτων.
Στην ηλικία 13-14 δίνεται έμφαση στη σταθεροποίηση των συναρμοστικών ικανοτήτων, τη βελτίωση της φυσικής κατάστασης , νέες μορφές κινητικής μάθησης, εισαγωγή στην τακτική και στην ανάπτυξη της επιδεξιότητας.
Στην ηλικία 15-18 ετών τελειοποιούνται οι συναρμοστικές ικανότητες, οι ειδικές τεχνικές και οι τακτικές κινήσεις, αναπτύσεται η αντοχή και η δύναμη, τελειοποιείται και εξειδικεύεται η φυσική κατάσταση.
Συνοπτικά, ποδοσφαιρικό ταλέντο θεωρείται ένα παιδί που έχει υψηλή ικανότητα αντίληψης, ώστε να προβλέπει την εξέλιξη των καταστάσεων και ανάλογα να αυτοσχεδιάζει τις ενέργειες του και να τις εκτελεί σε συνεργασία με τους συμπαίκτες του.
"Πρέπει να έχει θάρρος και θέληση, να λαμβάνει πρωτοβουλίες μέσα στο παιχνίδι και να εκτελεί με αυτοπεποίθηση και αποφασιστικότητα κάθε ενέργεια.
Ακόμα πρέπει να είναι κοινωνικό άτομο και να ξεχωρίζει από τους άλλους για τις ηγετικές ικανότητες του".
Πρέπει να γνωρίζει πολύ καλά τα βασικά στοιχεία του ποδοσφαίρου (υποδοχή - σταμάτημα - μεταβίβαση-κεφαλιά - σουτ - ντρίπλα - οδήγημα) και να διαθέτει καλό χειρισμό της μπάλας σε αγωνιστικές συνθήκες (πίεση χώρου, χρόνου και αντιπάλου) και να ξεχωρίζει μέσα στην ομάδα σε σχέση με τους συνομήλικους του από τις φυσικές ικανότητες τις οποίες διαθέτει (ταχύτητα).
Το ποδοσφαιρικό ταλέντο γεννιέται ή γίνεται;
"Σύμφωνα με τα αντικειμενικά κριτήρια το ταλέντο γεννιέται αλλά ο ποδοσφαιριστής υψηλής απόδοσης γίνεται".
acadimies.gr/
